Już nasze prababcie mówiły, że w sezonie infekcyjnym najlepszym lekarstwem na wszystko jest cebula i czosnek. Z uwagi na to, do dziś w wielu domach przygotowuje się np. syrop z cebuli. A dlaczego? Zarówno cebula, jak i czosnek posiadają szereg mniej lub bardziej znanych nam właściwości, które wynikają z licznych, naturalnych związków chemicznych. Zatem, czym dokładnie wyróżniają się te rośliny oraz jak wpływają na nasz organizm?
Cebula i czosnek – co w sobie kryją?
Niektórzy z nas je uwielbiają, inni nienawidzą – nie da się ukryć, że cebula i czosnek odznaczają się charakterystycznym smakiem oraz zapachem. Jednak, czy warto wykorzystywać je w kuchni? Jak się okazuje, tak! Wszystko z uwagi na ich wyjątkowe właściwości wynikające ze substancje chemiczne w nich zawartych. Jak się okazuje, są bogate w związki siarki, w tym alliinę. Jest to nieaktywny tioaminokwas, który podczas rozdrabniania lub uszkodzenia tkanki rośliny, pod wpływem enzymu allinazy ulega hydrolizie i przekształceniu do aktywnej formy – allicyny. Ma ona silne działanie bakteriobójcze, przez co uznawana jest za naturalny antybiotyk. Co więcej, wykazuje działanie przeciwnowotworowe.
Oprócz tego wyróżnić można:
- polisacharydy,
- flawonoidy, w tym kwercetynę i jej glikozydy,
- saponozydy steroidowe, triterpenowe i typu furostanu,
- witaminy, w tym A, C i z grupy B,
- mikro- i makroelementy, w tym K, Fe, Si, Mg czy Ca.
Bogactwo licznych związków chemicznych sprawia, że cebula i czosnek pozytywnie oddziałują na nasz organizm. Warto jednak pamiętać, że najlepszym wyborem jest spożywanie ich na surowo, gdyż nadmierna obróbka termiczna zmniejsza właściwości zdrowotne tych warzyw. A jakie są korzyści z ich regularnego spożywania?
Cebula i czosnek w trakcie przeziębienia
Coraz więcej mówi się o tym, aby już przy pierwszych objawach przeziębienia sięgać po naturalne rozwiązania, takie jak cebula czy czosnek, a następnie dopiero po wszelkiego rodzaju leki. Dlaczego? Przede wszystkim wspomagają walkę organizmu z infekcją oraz umożliwiają naturalną budowę odporności, co jest niezwykle ważne dla prawidłowego rozwoju małych dzieci. W tym przypadku można wykorzystać ich aktywne substancje, działające antywirusowo, przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie. Na efekt ten wpływa między innymi allicyna oraz kwercetyna. Z uwagi na to, już przy pierwszych objawach infekcji warto sięgnąć zarówno po cebulę, jak i czosnek, które można przygotować na wiele sposobów. A jakie są najbardziej popularne przepisy?
Syrop z cebuli
Są osoby, które regularnie stosują syrop z cebuli i takie, które pierwszy raz o nim słyszą. Jednak nie da się zaprzeczyć, że jest jedną z naturalnych metod walki z przeziębieniem, a zwłaszcza z katarem i kaszlem. Aby móc skorzystać lub podać osobie chorej syrop z cebuli, należy mieć w domu dwa składniki – cebulę i cukier. Sam sposób przyrządzenia jest bardzo prosty – kroimy drobno cebulę, umieszczamy ją w naczyniu z przykryciem i zasypujemy cukrem. Zaleca się, aby robić to warstwami lub dokładnie wymieszać łyżką. Sam cukier można zastąpić miodem, a ponadto taką miksturę można wzbogacić np. sokiem z cytryny.
Mleko z czosnkiem
Mleko i czosnek to połączenie, do którego większość z nas jest sceptycznie nastawiona, aczkolwiek jest w stanie pomóc w początkowej fazie przeziębienia. W jaki sposób? Świetnie wspomaga walkę z katarem, bólem gardła, kaszlem czy ogólnym osłabieniem organizmu, a wszystko to z uwagi na fakt, iż dostarcza licznych substancji wspierających układ odpornościowy. Jak zatem przyrządzić mleko z czosnkiem? Wystarczą tylko dwa składniki – mleko oraz ząbek czosnku. Dobrą opcją jest również wzbogacenie mikstury miodem lub masłem do smaku. Sam sposób wykonania jest prosty – do podgrzanego mleka należy dodać rozgnieciony ząbek świeżego czosnku, a masło lub miód – na końcu. Zaleca się, aby napój spożywać na ciepło, najlepiej dwa razy dziennie, np. rano i wieczorem.
Dlaczego warto spożywać cebulę i czosnek?
Jak się okazuje, rośliny te nie tylko są dobre w początkowym stadium przeziębienia. Okazuje się, że w korzystny sposób wpływają na cały organizm, np. poprzez:
- hamowanie agregacji płytek krwi,
- obniżanie poziomu lipidów,
- wspomaganie wydzielania żółci,
- obniżanie ciśnienia krwi,
- pobudzanie czynności trawiennych.
Nie da się również zaprzeczyć, że regularne spożywanie obu surowców przyczynia się do obniżenia ryzyka zachorowania na nowotwór żołądka. Jest to związane z tym, iż warzywa z rodziny czosnkowatych posiadają liczne substancje przeciwnowotworowe, które mogą odgrywać ważną rolę w zapobieganiu rozwijania się zmian nowotworowych układu pokarmowego. W jaki sposób? Główną przyczyną jest występujący w tych roślinach disiarczek allilu, który powstaje w wyniku rozkładu allicyny. Hamuje on metabolizm ksenobiotyków, w tym nitrozoamin. Związki te tworzą się podczas obróbki termicznej żywności, np. peklowanego mięsa i mogą działać mutagennie, czyli wprowadzać zmiany genetycznie, tym samym przyczyniając się m.in. do powstawania nowotworów. Są również czynnikami teratogennymi, które powodują wady w rozwoju płodu.
Regularne spożywanie roślin bogatych w liczne związki chemiczne, a także mikro- i makroelementy korzystnie wpływa na stan naszego zdrowia. Jednak warto pamiętać, że nie każdy z nas może je spożywać. Nie zaleca się ani cebuli, ani czosnku osobom z dolegliwościami nieżytu żołądka i jelit, cierpiącym na refluks żołądkowo-przełykowy oraz zmagających się z chorobami wątroby.
