Depresja to groźna choroba cywilizacyjna, która cechuje się zaburzeniami psychicznymi wymagającymi specjalistycznego leczenia. Dzieli się ona na kilka rodzajów, w tym dość często występującą u mam — depresję poporodową. Jest ona o tyle niebezpieczna, gdyż w negatywny sposób wpływa nie tylko na psychikę matki, ale równie jej relację z dzieckiem, partnerem czy rodziną. Zatem czym dokładnie jest depresja poporodowa i jak ją rozpoznać?
Czym jest depresja poporodowa?
Przyjście na świat dziecka i podjęcie roli rodzica niesie ze sobą wachlarz licznych obowiązków oraz emocji. Nie da się również uniknąć stresujących sytuacji towarzyszących pierwszemu okresowi opieki nad noworodkiem. Jednak w przypadku kobiet, zwłaszcza w okresie połogu często dochodzą liczne zmiany zachodzące w organizmie, które wraz z innymi czynnikami mogą wpłynąć na pojawienie się depresji poporodowej. Jak się okazuje, występuje ona aż u 10-20% kobiet po porodzie. A czym jest? Otóż depresja poporodowa to zespół fizycznych i psychicznych reakcji na narodziny dziecka oraz związanych z nim, nowymi czynnościami. Ich przyczyny mogą być różne, w tym wynikać z:
- zmian hormonalnych zachodzących w organizmie kobiety po urodzeniu,
- wcześniejszych historii zachorowania na depresję,
- występowania zaburzeń lękowych przed zajściem w ciążę,
- stresujących wydarzeń w trakcie ciąży i okresie poporodowym,
- konfliktów małżeńskich,
- niechcianej lub nieplanowanej ciąży,
- wcześniejszych poronień lub urodzenia martwych dzieci,
- ciężkiego, długotrwałego porodu,
- złych wspomnień z sali porodowej.
Depresja poporodowa rozwija się od kilku do kilkunastu tygodni po porodzie i jest niezwykle rzadko wykrywanym schorzeniem, gdyż prawie połowa kobiet zmagających się z nią, nie zgłasza się do lekarza lub nie jest pytana o występowanie objawów zaburzeń nastroju. Co więcej, wiele matek nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, jak może objawiać się depresja poporodowa.
Depresja poporodowa — objawy
Przyczyn depresji poporodowej jest wiele, jednak niezależnie od nich, objawy są bardzo podobne. Wśród symptomów widocznych na pierwszy rzut oka wyróżnia się przede wszystkim obniżenie nastroju, który utrzymuje się nawet do dziesięciu dni. W tym czasie matka często jest rozdrażniona, smutna i przygnębiona. Równie charakterystycznym czynnikiem jest brak energii do wykonywania jakichkolwiek czynności, nawet tych podstawowych. Mogą również występować problemy z zaśnięciem czy zaburzenia apetytu. Pod względem psychicznym, w depresji poporodowej kobieta zmaga się z:
- utratą wszelkiego zainteresowania, nawet swoimi pasjami,
- niemożnością przeżywania radości i przyjemności,
- obniżoną samoocena,
- niskim poczuciem wartości,
- nadmiernym poczuciem winy,
- zaburzeniem funkcji poznawczych,
- stanami lękowymi.
W ciężkich i nieleczonych przypadkach depresja poporodowa charakteryzuje się nawracającymi myślami o śmierci lub nawet podjęciem próby samobójczej. Jest to jeden z najbardziej niepokojących objawów, które od razu należy skonsultować z psychiatrą. Po zaobserwowaniu takich objawów przez samą chorą lub jej bliskich należy podjąć stosowne leczenie. A na czym ono polega?
Jak leczyć depresję poporodową?
Depresja poporodowa to uleczalna choroba, którą należy leczyć w odpowiedni sposób, aby przyniosła efekty. Z uwagi na to, już przy zaobserwowaniu znacznego pogorszenia się nastroju lub innych objawów depresji poporodowej należy w pierwszej kolejności zgłosić się do lekarza. Sam sposób leczenia zależy przede wszystkim od stopnia jej nasilenia. W łagodnych przypadkach stosuje się psychoterapię. Jest to skuteczna forma leczenia opierająca się na terapii interpersonalnej i poznawczo-behawioralnej, która o wiele lepsze efekty daje w formie indywidualnej, aniżeli grupowej. Taka terapia opiera się na relacjach międzyludzkich i nauce prawidłowej komunikacji, gdyż to właśnie ona w przypadku depresji jest zaburzona oraz poznawaniu i interpretowaniu swojego zachowania, które należy zmienić. Natomiast, jeśli stan matki jest zły, wdraża się farmakoterapię lekami antydepresyjnymi. Przyjmuje się je według wskazań lekarza oraz pod jego kontrolą. Jednak nade wszystko ważne jest, aby pamiętać, że będąc mamą, nie trzeba być ideałem. Każdy rodzic ma unikalne metody wychowania, dzięki którym dziecko wyrośnie na dobrego człowieka. Ponadto, warto prosić o pomoc kogoś bliskiego i powierzyć mu na kilka godzin maluszka, aby móc załatwić swoje sprawy. Nie ma również nic wstydliwego w okazywaniu emocji i uczuć, gdyż więcej krzywdy wyrządzić może nam ich tłumienie.
Depresję poporodową można szybko zdiagnozować oraz z powodzeniem wyleczyć, jednak niezwykle ważna jest pomoc bliskich oraz odpowiedniego specjalisty. Jest to na tyle powszechny problem, że nie można go lekceważyć. Nieleczona depresja może doprowadzić do myśli samobójczych i, gdy nie zareagujemy na czas, źle się skończyć.
