Endometrioza jest schorzeniem, które wymaga pełnego zrozumienia i zaangażowania ze strony pacjentek, lekarzy oraz społeczeństwa jako całości. Pomimo swojej powszechności, wciąż istnieją wyzwania związane zarówno z diagnozą, jak i leczeniem endometriozy. Jednakże, dzięki coraz większej świadomości społecznej oraz postępom w medycynie może w tym pomóc. A zatem, co należy wiedzieć o tej chorobie?
Czym jest endometrioza i po czym można ją poznać?
Endometrioza to schorzenie występujące tylko i wyłącznie u kobiet. Charakteryzuje się obecnością komórek błony śluzowej trzonu macicy poza jamą macicy. Pomimo nieprawidłowej lokalizacji, nadal są one aktywne wydzielniczo, przez co reagują na zmiany hormonalne zachodzące w cyklu miesiączkowym. Efektem tego jest wywoływanie przewlekłych reakcji zapalnych w organizmie. Takie komórki mogą tworzyć tzw. ogniska endometrialne m.in. w obrębie jajników, otrzewnej, w przewodzie pokarmowym czy układzie moczowym. Objawem, który najczęściej wskazuje na to schorzenie, jest niezwykle bolesna miesiączka, jednak należy również mieć na uwadze:
- cykliczne i bolesne objawy żołądkowo-jelitowe,
- ból podczas lub po stosunku,
- silne bóle brzucha,
- trudności z zajściem w ciążę,
- biegunki i zaparcia,
- wzdęcia nasilające się w czasie miesiączki,
- ból nóg, kręgosłupa, klatki piersiowej czy barku,
- przewlekłe zmęczenie i wahania nastroju.
Jaka jest przyczyna endometriozy i jak ją można zdiagnozować?
Na chwilę obecną nie ustalono jeszcze dokładnej przyczyny występowania endometriozy. Jednak schorzenie to łączy się z nieprawidłowym funkcjonowaniem, układu odpornościowego, czynnikami genetycznymi oraz środowiskowymi. Sama diagnoza endometriozy może być skomplikowana i wymaga zazwyczaj współpracy z lekarzem specjalistą, takim jak ginekolog. Istnieją różne metody, w tym:
- badanie USG ginekologiczne transwaginalne, które pozwala na ocenę macicy, jajników, a także ilości i rozmieszczenia pęcherzyków jajnikowych, jednak bardzo często uzyskane wyniki są w granicach normy,
- badanie laparoskopowe wykonywane w znieczuleniu ogólnym, które polega na wprowadzeniu cienkiego, oświetlonego narzędzia zwanej laparoskopem przez niewielkie nacięcie w okolicy pępka, aby poszukać charakterystycznych ognisk endometrialnych.
Leczenie endometriozy – na czym polega?
Niestety, nie ma leku, który byłby w stanie skutecznie wyleczyć endometriozę. Wiele Pań może pocieszyć fakt, iż choroba mija w okresie menopauzalnym z uwagi na fizjologiczny spadek hormonów. Jednak jak wygląda samo leczenie? Otóż schemat postępowania w dużej mierze zależy od tego, jaki cel ma pacjentka. Jeśli planujemy ciążę, to przede wszystkim staramy się wyeliminować problem z niepłodnością. Wówczas należy podjąć kroki umożliwiające usunięcie przyczyny, która często polega na chirurgicznym wycięciu zrostów. To właśnie one stanowią mechaniczną przeszkodę dla zapłodnienia. Inną kwestią jest chęć złagodzenia bolesnych miesiączek czy przewlekłego bólu, który jest zlokalizowany w obrębie miednicy mniejszej. Tutaj postępowaniem z wyboru jest leczenie hormonalne. Zazwyczaj stosuje się preparaty estrogenowo-progestagenowe lub ewentualnie same progestageny.
Endometrioza to schorzenie, które dotyka miliony kobiet na całym świecie i ma znaczący wpływ na ich życie codzienne oraz zdrowie. Warto zatem znać podstawowe informacje na temat tego schorzenia, które w przyszłości mogą nas wyczulić na potencjalne objawy występujące np. u bliskich.