Zapalenie płuc to choroba, która może być niezwykle groźna, szczególnie dla dzieci oraz osób starszych, a nie leczenie jej niesie ze sobą poważne konsekwencje. Przeczytaj artykuł, by dowiedzieć się, jakie są objawy i przyczyny tej choroby i jak z nią walczyć.
Zapalenie płuc – opis i przyczyny choroby
Jest to choroba, objawiająca się jako infekcja dróg oddechowych, atakująca płuca chorego. Podczas tej przypadłości, pęcherzyki płucne napełniają się ropą i płynem (a powinny być wypełnione powietrzem). Z tego powodu oddychanie staje się bolesne, a podaż tlenu jest ograniczona. Oprócz tego cierpi się na duszności w klatce piersiowej, a nawet może pojawić się sinica.
Zapalenie płuc klasyfikuje się na:
- bakteryjne – jest spowodowane bakteriami Gram (+) i Gram (-) lub przez bakterie beztlenowe;
- wirusowe – może być wywołane np. wirusem różyczki, grypy lub koronawirusami;
- pasożytnicze – powodem jest Toxoplasma gondii, Strongyloides stercoralis, Plasmodium malariae i Ascaris lumbricoides;
- grzybicze – wywołują je Candida albicans i Aspergillus fumigatus;
- alergiczne – powodem są alergeny;
- chemiczne – zalicza się do nich zapalenie zachłystowe, czyli tzw. zespół Mendelsona, który często jest powiązany z refluksem żołądkowo-przełykowym;
- idiopatyczne (samoistne) – jego przyczyny nie są znane.
Inny podział, który został dokonany uwzględniając stan zapalny w płucach to:
- płatowe zapalenie płuc – przyczyną jest paciorkowiec zapalenia płuc, obejmuje jeden płat płuca wraz z opłucną, pokrywającą płat;
- odoskrzelowe zapalenie płuc – powodem jest przedostanie się do oskrzeli drobnoustrojów;
- segmentalne zapalenie płuc – dotyka określonych segmentów płuc.
Inne przyczyny zapalenie płuc to wcześniejsze zapalenie oskrzeli, przebyte operacje i choroby, osłabiony układ krążenia czy kontakt z dymem papierosowym. Ryzyko zachorowania rośnie, gdy osoba jest w podeszłym wieku, w przypadku wcześniaków, gdy cierpi się na alergie, zaburzenia odżywiania lub przy przyjmowaniu niektórych leków. Zapalenie płuc, które jest wywołane przez bakterie lub wirusy jest infekcją zakaźną. Osoby podatne na zakażenia to takie, które odznaczają się niską odpornością, chorują na cukrzycę, AIDS lub są w trakcie leczenia nowotworu.
Zapalenie płuc – najczęstsze objawy
Dolegliwości, na które najczęściej skarżą się osoby chore na zapalenie płuc to:
- wysoka temperatura;
- dreszcze i potliwość;
- ogólne osłabienie;
- kaszel oraz ból w klatce piersiowej.
W przypadku wirusowego zapalenia płuc, dodatkowo może wystąpić ból gardła, katar oraz bóle mięśni. Należy niezwłocznie udać się do lekarzy, w sytuacji gdy mają miejsce trudności z oddychaniem, duszności, silny ból w klatce, wysoka gorączka utrzymująca się kilka dni, kaszel z ropną wydzieliną. Istnieją też przypadki atypowego zapalenia płuc – początek tej choroby jest inny, wolny, a jedynym objawem może być lekko podwyższona temperatura.
Jak leczyć zapalenie płuc?
By zdiagnozować zapalenie płuc, lekarz przeprowadza wywiad oraz osłuchuje pacjenta. Innym sposobem jest wykonanie zdjęcia RTG klatki piersiowej lub tomografia komputerowa tego miejsca. W niektórych przypadkach wykonuje się też morfologię oraz badanie wskaźników ostrej fazy – CRP, OB, PCT. W ciężkich przypadkach, robi się bronchoskopię, która polega na pobraniu materiału z dróg oddechowych oraz jamy opłucnej. Wynik pokazuje, jakie drobnoustroje wywołują chorobę. Jeśli ma się do czynienia z bakteryjnym zapaleniem płuc, choremu podaje się antybiotyki. Należy pamiętać, że w trakcie antybiotykoterapii trzeba zażywać leki osłonowe (probiotyki). Poza tym leczy się też objawy choroby przy pomocy leków przeciwgorączkowych, przeciwkaszlowych czy tlenoterapii. Wielu pacjentów nie potrzebuje hospitalizacji. Należy dużo wypoczywać, często wietrzyć mieszkanie i wychodzić na krótkie spacery. Typowe zapalenie płuc, odpowiednio leczone, trwa od 7 do 14 dni. W przypadku zapalenia bakteryjnego lub atypowego, czas ten może się wydłużyć nawet do 21 dni. Niestety, w przypadku niskiego ciśnienia tętniczego, ropnia płuc, zmian zapalnych, niewydolności oddechowej czy zaburzeń świadomości, konieczna jest hospitalizacja.
Jakie są powikłania i czy da się zapobiegać zapaleniu płuc?
U niektórych chorych, mogą wystąpić powikłania po chorobie. Do najczęstszych z nich należą:
- bakteriemia (obecność bakterii we krwi);
- sepsa, wstrząs septyczny;
- ropnie płuc;
- niewydolność oddechowa.
W celach profilaktycznych i zapobiegawczych stosuje się szczepienia na grypę oraz przeciwko paciorkowcowi Streptococcus pneumoniae (szczególnie u osób w grupie ryzyka, do którego należą dzieci, starsze osoby, chorzy na choroby przewlekłe). Głównym sposobem jest budowanie odporności, poprzez dobrze zbilansowaną, różnorodną dietę, sport oraz ruch na świeżym powietrzu oraz odpowiednią ilość snu. Należy również unikać stresu i nie przepracowywać się. Ważne jest też codziennie mycie rąk odpowiednimi środkami oraz ograniczenie używek.
Mimo, że zgony spowodowane zapaleniem płuc są rzadsze niż kiedyś, to nie należy bagatelizować tych chorób i trzeba szybko reagować w razie wystąpienia niepokojących objawów.