Herbata to napar, który przyrządza się z liści roślin. Nie tylko rozgrzewa swoją temperaturą, ale również dostarcza wielu substancji, które w pozytywny sposób wpływają na nasz organizm. Jedną z najpopularniejszych herbat jest herbata chińska, a wszystko dzięki licznym właściwościom. Zatem, dlaczego warto zaparzyć sobie kubek herbaty chińskiej?
Czym jest herbata chińska?
Herbata chińska, czyli Camellia sinensis, która należy do rodziny Cameliaceae (Theaceae) jest jednym z gatunków herbaty zielonej. Jej naturalnym środowiskiem jest klimat tropikalny i subtropikalny lasów znajdujących się wokół równika. Szacuje się, że pochodzi z gór na pograniczu Chin i Indii, a pierwsze wzmianki znaleźć można w chińskich źródłach z 2757 r. p.n.e., jednak w dzisiejszych czasach jest szeroko rozpowszechniona w uprawie. Surowcem zbieranym oraz poddawanym obróbce, w tym przypadku jedynie minimalnej oksydacji, jest liść, czyli Camellia sinensis folium. Bogactwo herbat obecnych na rynku wynika z poddawania ich zróżnicowanym procesom po zbiorze. Co więcej, przy regularnym spożywaniu w postaci naparu w korzystny sposób wpływa na organizm człowieka. Zatem, co kryje w sobie herbata chińska?
Jakie związki chemiczne posiada herbata chińska?
W liściach herbaty chińskiej znajdziemy wiele związków chemicznych, które w pozytywny sposób wpływają na nasz organizm. Wśród nich wyróżniają się alkaloidy purynowe, czyli organiczne związki pochodzenia roślinnego, które w swojej budowie zawierają azot. Uwzględnia się tutaj przede wszystkim kofeinę, inaczej nazywaną również teiną, będącą środkiem psychoaktywnym z grupy stymulantów obecnej w ilości około 2,9-4,2%. Do tej grupy należy także teobromina i teofilina. Herbata chińska jest dobrym źródłem związków polifenolowych, do których zaliczamy głównie katechiny (ok. 30%), wykazujące cenne właściwości prozdrowotne. Dużą uwagę przyciąga EGCG, czyli inaczej galusan epigallokatechiny. Do innych polifenoli występujących w tej roślinie zaliczyć można:
- flawonoidy, w tym kemferol i kwercetynę),
- kwasy fenolowe,
- antocyjany, takie jak pochodne delfinidyny i cyjanidyny.
Warto również zaznaczyć, że herbata chińska bogata jest w aminokwasy, w tym teaninę oraz liczne związki mineralne, w tym potas, sód, wapń, fluor czy glin. Tak różnorodny skład chemiczny sprawia, że zaparzona przez nas szklanka herbaty wyróżnia się licznymi właściwościami prozdrowotnymi. Jakimi?
Dlaczego warto pić herbatę chińską?
Coraz częściej zastanawiamy się, dlaczego warto sięgnąć po kubek herbaty. Otóż zawarte w niej związki, w tym kofeina, działają pobudzająco i orzeźwiająco. Najczęściej po wypiciu jednej filiżanki zwiększają się zdolności umysłowe oraz fizyczne organizmu. Zawarte w naparze katechiny, w tym EGCG mają szerokie zastosowanie farmakologiczne, w tym:
- eliminują reaktywne formy tlenu,
- zapobiegają otyłości,
- zmniejszają ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego,
- zapobiegają występowaniu chorób neurodegeneracyjnych (choroby Parkinsona i Alzheimera),
- działają przeciwcukrzycowo,
- działają przeciwnowotworowo.
Oprócz tego, regularne picie herbaty chińskiej zapobiega parodontozie dzięki związkom odpowiadającym za neutralizację obecnych w jamie ustnej bakterii, a także działają przeciwpróchniczo poprzez wysoką zawartość fluoru. Warto również postawić na kubek wysokiej jakości herbaty z uwagi na działanie moczopędne, które przyczynia się do likwidowania obrzęków. Wiąże się to z oczyszczeniem organizmu z toksyn nagromadzonych w tkankach. Jednak warto pamiętać o ograniczeniach, gdyż spożywając nadmierną ilość herbaty, możemy doprowadzić do przedawkowania. Jest to między innymi powiązane z wysoką zawartością kofeiny, ok. 15-25 mg/150 ml naparu, a także obecności glinu. Co więcej, zaleca się, aby w czasie ciąży ograniczyć się do 1-3 filiżanek dziennie, ponieważ nadmiar może prowadzić do powikłań dla rozwijającego się płodu.
Jak parzyć herbatę chińską?
Dla wielu z nas parzenie herbaty stanowi rytuał, w którego czasie postępujemy zgodnie z przewidzianymi zasadami, aby uzyskać smaczny napar bogaty w dobroczynne substancje. Podobnie jest i w tym przypadku. W pierwszej kolejności do szklanki wsypujemy łyżeczkę suszu, który następnie zalewamy szklanką świeżo zagotowaną wodą o temperaturze 80 stopni Celsjusza. Jeśli woda będzie za ciepła, może dojść do szybszego uwalniania się substancji odpowiadających za gorycz i cierpkość naparu. Nie zaleca się parzenia dłużej, niż 3-4 minut, gdyż znacząco zmieniają się doznania smakowe, przez co odczuwamy mocny posmak szpinaku lub alg. Herbatę w liściach można parzyć kilka razy, z czego za każdym razem działa nieco inaczej. Pierwszy napar najczęściej ma delikatny aromat i działanie pobudzające. Drugi natomiast jest bardziej intensywny i oddziałuje na nasz organizm w sposób relaksujący.
Herbata chińska ma szerokie działanie farmakologiczne. Idealnie sprawdza się jako doping dla mózgu, wspomaga działanie przeciwnowotworowe oraz jest stosowana przy odchudzaniu. Jednak, jak we wszystkim, warto znać umiar i ograniczyć się do 1-3 filiżanek dziennie z uwagi na wysoką zawartość kofeiny czy obecność glinu.