Włosy stanowią ozdobę człowieka i mogą znacznie poprawić wizerunek. Nie bez powodu, zarówno kobiety, jak i mężczyźni, przywiązują dużą wagę do ich pielęgnacji. Niestety, łysienie plackowate dotyka wielu osób. Cierpisz na to schorzenie? Koniecznie przeczytaj artykuł, by dowiedzieć się, jak z nim walczyć.
Łysienie plackowate – czym jest i jakie są jego przyczyny?
Jest to choroba skórna (stan zapalny), w której mieszki włosowe ulegają uszkodzeniu i w efekcie włosy wypadają, pozostawiając na skórze rozległe plamy (przypominające placki). Wiąże się ze skróceniem cyklu wzrostu włosów. Najczęściej dotyczy skóry głowy, jednak może też występować w innych, owłosionych miejscach na ciele, np. na brodzie. Łysienie plackowate dotyka w szczególności osoby między 20. a 40. rokiem życia, ale może mieć swój początek w dzieciństwie. Choroba zaliczana jest do przewlekłych, a samo łysienie do niebliznowaciejących – inaczej pierwotnych, czyli takich, które nie są wywołane czynnikami związanymi z bliznowaceniem skóry. Może spowodować całkowitą utratę owłosienia na głowie oraz wypadnięcie brwi, rzęs czy włosów łonowych. Zdarza się również, że włosy odrastają, a łyse placki znikają. Łysienie plackowate może być dziedziczone. Obserwuje się jego występowanie również u chorych na zespół Downa. Wyróżnia się różne rodzaje tej choroby:
- łysienie plackowate rozlane – gdy nie widać wyodrębnionych ognisk;
- łysienie plackowate wieloogniskowe – kilka oddzielonych, okrągłych plam;
- łysienie plackowate całkowite – wypadnięcie wszystkich włosów;
- łysienie plackowate pasmowate – łysienie ma miejsce od środka głowy do zewnątrz;
- łysienie plackowate wężykowate (obrzeżne) – łyse miejsca formują pasek wokół głowy;
- łysienie plackowate złośliwe – w przypadku, gdy wypadnięte włosy już nie odrastają;
- łysienie plackowate uogólnione – obejmuje łysienie skóry głowy, utratę brwi, rzęs, owłosienia mieszkowego i pod pachami;
- łysienie plackowate ogniskowe – łysienie następuje w jednej partii ciała.
Przyczyny tego schorzenia nie są do końca znane ani stwierdzone. Najprawdopodobniej jest to choroba o podłożu autoimmunologicznym – układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe, uważając je za obce. Do innych możliwych przyczyn należą te hormonalne, genetyczne lub psychosomatyczne. Może występować z takimi chorobami, jak bielactwo, atopowe zapalenie skóry, Hashimoto, zapalenie jelita grubego, cukrzyca typu 1. czy toczeń rumieniowaty.
Objawy łysienia plackowatego
Początkowym objawem jest pojawianie się, najczęściej na głowie, pierwszych ognisk, które są niewielkie, okrągłe i o regularnym kształcie. W następnej fazie choroby tworzy się ich więcej i są coraz liczniejsze. Skóra w ich obrębie nie zmienia się, nie powstają żadne ogniska zapalne, np. rumień. Chorzy mogą cierpieć na nadmierne swędzenie, a w zaawansowanym stadium pojawiają się zmiany na paznokciach. Charakterystycznym objawem, towarzyszącej łysieniu plackowatemu, są włosy wykrzyknikowe, występujące wokół wyłysiałych miejsc. Są one połamane, mają grubsze i ciemniejsze końcówki niż u ich nasady.
Jak leczyć łysienie plackowate?
Chorzy najczęściej udają się do dermatologa lub lekarza trychologa, który zajmuje się skrupulatną analizą włosów ich cebulek oraz skóry głowy. Żeby zdiagnozować łysienie plackowate wykonuje się zazwyczaj:
- badanie przedmiotowe włosów, skóry, paznokci i oczu;
- dermoskopię, czyli analizę miejsc dotkniętych chorobą, w dużym powiększeniu;
- test pociągania, polega na pociągnięciu pęków włosów w trzech różnych miejscach i sprawdzeniu, ile włosów przy tym wypadnie;
- testy laboratoryjne, np. tarczycy (nie jest bezpośrednią metodą diagnozy tej choroby);
- badanie histologiczne, czyli analiza wycinka z chorego miejsca.
Ważny jest też wywiad z pacjentem i zebranie informacji na temat chorób w rodzinie. Niestety leczenie tego schorzenia należy do skomplikowanych, długotrwałych i względnie trudnych, a ich skuteczność jest różna. W leczeniu stosuje się:
- minoksydyl – w postaci płynu, mający pobudzić porost włosów. Trzeba uważać na skutki uboczne, w postaci reakcji skórnych (np. łuszczenie);
- cyklosporynę i kortykosteroidy – mają działanie immunosupresyjne, które ma na celu obniżenie odporności i zahamowanie procesu powstawania przeciwciał;
- fotochemioterapię – choremu podaje się psoralen, czyli preparat uczulający na światło, a następnie naświetla się go wybranymi promieniami UVA;
- immunoterapia miejscowa – używając silnych alergenów, wywołuje się nadwrażliwość kontaktową;
- mezoterapia – polega na dostarczeniu skórze (najczęściej za pomocą igieł) odżywczych substancji leczniczych;
- kriomasaż – ochładzanie tkanek przy pomocy podtlenku azotu, w celu odnowy biologicznej.
Niektóre osoby cierpiące na łysienie plackowate, próbują przeróżnych metod domowych, takich jak masaże głowy, sok z cebuli, aloes lub zioła. Jednak należy traktować to jako działania dodatkowe, a nie główne leczenie.
Łysienie plackowate może skutecznie osłabić jakość życia oraz wpłynąć na zdrowie psychiczne. Jednak nie warto się poddawać. W wielu przypadkach, szybka reakcja i wdrożenie leczenia może przynieść oczekiwane rezultaty.