Jednym z najczęściej pojawiających się objawów choroby jest gorączka. Stanowi ona reakcję obronną na wszelkiego rodzaju drobnoustroje chorobotwórcze wnikające do organizmu, w tym wirusy i bakterie. Naszym pierwszym odruchem jest zażycie leków przeciwgorączkowych, jednak czy istnieją inne sposoby na zbicie gorączki? Okazuje się, że wiele roślin posiada tego rodzaju działanie, a ich prawidłowe stosowanie może odpowiednio wspomóc leczenie. W jaki sposób?
Czym jest gorączka?
Od najmłodszych lat uczono nas, że prawidłowa temperatura ciała wynosi 36,6°C. Jednak wynik ten często zależy od wieku, płci czy rytmu okołodobowego, dlatego uznaje się, że zakres ten mieści się między 36,4°C, a 37,0°C. Na początkowym etapie rozwijającej się choroby mamy do czynienia ze stanem podgorączkowym, czyli temperaturą wahającą się w granicach 37,1°C a 37,9°C. Wynika ona z faktu, że organizm podjął walkę z chorobą i nie zaleca się stosowania środków farmakologicznych, które mogą skutkować zmniejszeniem skuteczności naturalnych mechanizmów obronnych. Kiedy zatem mówimy o gorączce? W chwili, gdy temperatura ciała przekracza 38°C. Wiąże się ona ze znaczącym licznymi objawami, w tym osłabieniem czy dreszczami.
W tym czasie organizm zaczyna nieco inaczej funkcjonować, co przekłada się na:
- spowolnione trawienie,
- przyspieszony metabolizm,
- zmniejszony dostęp do żelaza,
- przyspieszenie akcji serca,
- magazynowanie wody.
Wartym uwagi jest również fakt, że gorączka najczęściej wzrasta w godzinach wieczornych. Nie powinno nas to niepokoić, gdyż wynika to ze zmieniającego się w czasie doby poziomu kortyzolu we krwi. Natomiast natychmiastowej interwencji wymaga temperatura powyżej 40°C, która może doprowadzić do uszkodzenia białek, np. w komórkach nerwowych. Jednak czy zawsze wskazane jest stosowanie leków? Na szczęście natura obdarowała nas licznymi roślinami, które również posiadają działanie przeciwgorączkowe.
Działanie przeciwgorączkowe ziół
Leki roślinne posiadają liczne związki chemiczne, które są biologicznie czynne. Mogą mieć różne działanie, w tym immunostymulujące, przeciwzapalne czy przeciwgorączkowe. Jak działają poszczególne surowce roślinne oraz kiedy można je stosować?
Kora wierzby purpurowej
Kora wierzby purpurowej (Salix purpurea L.) od lat jest uważana za naturalny zamiennik aspiryny. Zawiera glukozydy fenolowe, w tym salicynę i jej pochodne. Poprzez liczne reakcje przekształca się ona w kwas salicylowy, który wykazuje działanie przeciwgorączkowe, przeciwzapalne oraz przeciwbólowe. Rozwiązanie to stanowi alternatywę dla osób nie mogących stosować aspiryny, jednak nie powinna być podawana dzieciom poniżej 12 roku życia, kobietom w ciąży, karmiącym piersią czy osobom uczulonym na salicylany. Najczęściej korę wierzby purpurowej stosuje się jako napar składający się z jednej łyżeczki suszonego surowca na szklankę wrzątku.
Kwiat wiązówki
Wiązówka błotna (Filipendula ulmaria L.) jest często wykorzystywana w lecznictwie, a wszystko z uwagi na potwierdzoną obecność kwasu salicylowego oraz aldehydu salicylowego. Związki te (podobnie jak w Salix purpurea) stanowią naturalną alternatywę dla aspiryny, z uwagi na co działają w sposób przeciwgorączkowy i przeciwzapalny. Dodatkowo surowiec ten zwiększa ilość wydalanego moczu, co w znaczny sposób ułatwia usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii. Może być stosowany w postaci naparu z 2,5 – 3,5 g kwiatów, jednak nie jest zalecany dzieciom poniżej 12 roku życia, kobietom w ciąży, karmiącym piersią oraz osobom uczulonym na salicylany.
Kwiat lipy
Wspomagająco w czasie choroby stosować można kwiat lipy (Tilia cordata Mill.), który wykazuje działanie przeciwgorączkowe, przeciwzapalne i napotne. Dzięki temu jest w stanie obniżyć gorączkę, a także wspomóc leczenie suchego kaszlu. Co więcej, jego stosowanie może przyczynić się do złagodzenia stanu zapalnego jamy ustnej i gardła, a wszystko to dzięki właściwościom lekko ściągającym oraz osłaniającym. Jest bogaty w substancje czynnie działające, w tym flawonoidy, procyjanidyny, fitosterole czy olejki eteryczne. Herbata lub też napar skuteczne będą przy pierwszych objawach choroby, np. przeziębienia czy grypy. Z uwagi na właściwości napotne i przeciwgorączkowe warto stosować ten surowiec na noc.
Owoc maliny
Maliny (Rubus ideaus L.) – piękne i soczyste owoce kojarzone z latem, które dodatkowo posiadają wspaniałe właściwości lecznicze. Są bogatym źródłem witamin, minerałów oraz związków, takich jak antocyjany, garbniki czy flawonoidy, w tym rutozyd. Wspomagają walkę z infekcjami poprzez działanie napotne i przeciwgorączkowe. Warto je stosować w stanach podgorączkowych zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Sok lub też napar świetnie sprawdzą się również przy wzmacnianiu odporności. Owoce malin w swoim składzie posiadają dużą ilość puryn, z uwagi na co nie zaleca się stosowania tego surowca u osób ze skazą moczanową lub niewydolnością nerek.
Kwiat czarnego bzu
Czarny bez, inaczej dziki bez czarny (Sambucus nigra L.) to roślina, która powszechnie występuje na terenie całej Polski. Zawiera w sobie wiele związków czynnych, w tym flawonoidy, kwasy fenolowe, śluz czy olejki eteryczne. Stosuje się go jako środek napotny oraz przeciwgorączkowy, np. w przeziębieniach. Wzmacnia odporność oraz wykazuje działanie moczopędne i przeciwzapalne. Najczęstszym sposobem podawania jest syrop z kwiatów czarnego bzu, który można zrobić w domu lub kupić w aptece.
Dlaczego warto stosować naturalne sposoby na zbicie gorączki?
Gorączka występuje jako jeden z objawów rozwijającej się w organizmie choroby. Stosowanie naturalnych sposobów na zbicie gorączki ma sens na początkowych etapach infekcji, gdyż mogą wspomóc leczenie oraz wzmocnić organizm, jednak nie są zalecane powyżej 38,5°C. Mogą one być podawane w różnej formie, najczęściej płynnej, np. w postaci naparu czy herbaty, dzięki czemu również rozgrzejemy ciało. Surowce roślinne można stosować kilka razy dziennie, w zależności od rodzaju u dorosłych oraz dzieci. Kolejną ogromną zaletą są walory smakowe oraz możliwość dodania, chociażby miodu do naparu, co umożliwia bezproblemowe podanie go małym pacjentom. Jednak pamiętajmy, że naturalne sposoby na zbicie gorączki wspomagają jedynie walkę układu odpornościowego i stanowią tylko uzupełnienie leczenia farmakologicznego. Jeśli temperatura ciała nie obniża się, a także pojawiają się inne objawy, to warto udać się do przychodni i skonsultować to z lekarzem.
Leki roślinne odznaczają się licznym działaniem, w tym przeciwzapalnym, przeciwgorączkowym i napotnym. Z uwagi na to mogą stanowić podstawę w przypadku chorób przebiegających z gorączką, jak przeziębienie czy grypa. Ich bogaty skład chemiczny przyczynia się do szybszego wyzdrowienia, a tym samym lepszego samopoczucia.
