Świeżo upieczeni rodzice często boją się pierwszych infekcji u swojego noworodka. Czy odporność u nowonarodzonego dziecka jest na tyle wykształcona, by mógł on zwalczyć wszelkie choroby? Może istnieje sposób, by pomóc w jej tworzeniu? Przeczytaj artykuł, by znaleźć odpowiedzi na te nurtujące pytania.
Czym jest odporność?
Odporność to zdolność organizmu do walki z chorobami, czyli z bakteriami i wirusami, które je wywołują. Zatem, jest to zespół reakcji obronnych, powstających w chwili zagrożenia. Jego celem jest pozbycie się obcych dla organizmu drobnoustrojów. U dzieci, znaczna ilość mechanizmów osłonowych, nie jest jeszcze wykształcona, a układ odpornościowy znajduje się w trakcie rozwoju i jest bardzo wrażliwy. Badania wykazują, że dopiero w wieku 12 lat formuje się on całkowicie.
Odporność u noworodka – etapy i rozwój
Rozwój odporności rozpoczyna się w życiu płodowym, gdy pojawia się grasica i śledziona, limfocyty T i B oraz immunoglobuliny M, D, G, A. Należy pamiętać, że w tym okresie odporność nie jest wykształcona, a jedynie ma miejsce początek tego procesu. Po urodzeniu, układ immunologiczny niemowlęcia nie jest dojrzały i nigdy wcześniej nie miał styczności z drobnoustrojami. Z tego powodu, organizm malucha nie wie, jak się przed nimi bronić i jak walczyć. Z pomocą stymulacji antygenowej i dzięki prawidłowemu żywieniu układ immunologiczny rozwija się, a odporność wzrasta. W tym okresie, znaczną rolę odgrywa pokarm dostarczany przez matkę. Ma on właściwości antybakteryjne, potrafi uchronić dziecko przed zakażeniami oraz przyczynia się do powstawania mechanizmów odporności. Pomaga w tym zawarta w mleku prolaktyna. Organizm niemowlęcia posiada własne przeciwciała IgM oraz pozyskane przez łożysko – immunoglobuliny IgG. Dzięki temu powstaje odporność czasowa, która wraz z przeciwciałami znika w przeciągu 6 miesięcy. Niestety, organizm noworodka nie jest w stanie wyprodukować nowych przeciwciał aż do 12-18 miesiąca. Okres, w którym dziecko nie posiada immunoglobulin od matki i nie jest w stanie wyprodukować własnych nazywa się luką odpornościową. Liczba immunoglobulin B, wzrasta po przekroczeniu przez dziecko 6. miesiąca, a ich ilość zbliża się do takiej jak u osoby dorosłej dopiero w wieku 15 lat.
Jak wzmocnić odporność u noworodka?
Wiesz już, że odporność potrzebuje czasu by się wykształcić i zacząć chronić organizm malucha. Ale czy są sposoby, by jej w tym pomóc? Na pewno warto karmić dziecko piersią – kobiecy pokarm zawiera wiele cennych składników, które mogą wpłynąć na wspomaganie odporności, powoduje kolonizację dobrych bakterii oraz zapobiega gromadzenie się tych niewłaściwych. Według badań, karmienie pokarmem naturalnym działa ochronnie i zapobiega infekcjom układu pokarmowego oraz oddechowego. Co więcej, dostarcza niemowlęciu m.in. energię, białko, prebiotyki czy witaminy. Kolejnym sposobem jest spędzanie czasu na świeżym powietrzu, np. poprzez regularne spacery. Należy pamiętać o odpowiednim ubiorze, zależnym od pogody. Nie można przegrzewać dziecka ani wyziębiać. Warto też zadbać, by pokój noworodka był często wietrzony, a powietrze odpowiednio nawilżone (szczególnie w zimie, gdy grzeją kaloryfery). Małe dziecko powinno dużo odpoczywać, ponieważ podczas snu jego organizm się regeneruje oraz nabiera sił. Niemowlęta powinny spać od 12 do 16 godzin w ciągu doby. Poza tym, nie wolno narażać go na stres oraz niepokój. To wpłynie, nie tylko na odporność dziecka, ale też na jego zdrowie psychiczne. Należy zapewnić mu spokój, poczucie miłości oraz bezpieczeństwa. Bardzo ważne są również szczepienia noworodków. Nie są one obowiązkowe, jednak warto je wykonywać. Po urodzeniu podaje się pierwszą dawka szczepionki przeciw WZW typu B i szczepionkę BCG na gruźlicę. W drugim miesiącu zaleca się szczepienie przeciwko meningokokom.
Organizm noworodka jest bardzo delikatny i należy troszczyć się o niego, by zapewnić dziecku prawidłowy rozwój. Dbanie o odporność malucha od najmłodszych lat może sprawić, że w późniejszych latach uda mu się uniknąć wielu infekcji.
