Coraz większa część naszego społeczeństwa musi się leczyć – i to z różnych przyczyn. Najczęściej jest to kilka chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, nadciśnienie czy padaczka. Wówczas zaczynamy przyjmować kilka leków na raz. A co, gdy bierzemy ich za dużo? Doprowadza to do polipragmazji, która dosłownie oznacza równoczesne stosowanie wielu leków. Na czym dokładnie polega to zjawisko oraz czy na się jej uniknąć?
Na czym polega zjawisko polipragmazji?
Polipragmazja, czyli niewłaściwa terapia wielolekowa, pojawia się najczęściej z przyczyny pacjenta. Nie ma co ukrywać – chodzimy do różnych specjalistów, aby potwierdzić swoją diagnozę, a lekarze przepisują nam określone leki. Kluczowym punktem jest tutaj niepoinformowanie wybranego specjalisty o tym, że przyjmujemy już inne leki. Najczęściej skutkuje to stosowaniem leków z tych samych grup, o tych samych mechanizmach działania. Innym czynnikiem występowania polipragmazji jest:
- współistnienie kilku chorób jednocześnie, co najczęściej zdarza się u osób starszych,
- leczenie objawowe, bez zdiagnozowanej przyczyny,
- stosowanie leków i suplementów diety “na własną rękę”, często bez wyraźnej potrzeby lub konieczności.
Jakie skutki niesie polipragmazja?
Każdy spożywane przez nas preparat leczniczy – lek czy suplement diety, nie jest obojętny dla organizmu. Ich nieprawidłowe połączenie może nieść wiele przykrych w skutkach konsekwencji. Najczęściej mówi się tutaj o interakcjach lekowych. Wówczas dochodzi do reakcji między używanymi substancjami, które finalnie mogą nasilać lub osłabiać swoje działanie. Koniec końców dochodzi do niewłaściwej farmakoterapii i dalszego postępowania choroby. Inną kwestią jest nasilenie efektów ubocznych, które mogą być naprawdę uciążliwe. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby poinformować każdego lekarza, do którego się udajemy, o przyjmowanych już środkach.
Polipragmazja a politerapia
Wiemy już, na czym polega polipragmazja. Niestety, jest ona często mylona z politerapią. Jest to terapia skojarzona, która polega na leczeniu danej choroby przy wykorzystaniu co najmniej dwóch metod lub dwóch środków farmakologicznych. Takie połączenie z zalecenia lekarza ma na celu wykazanie silniejszego efektu leczniczego, przy jednoczesnym obniżeniu dawki. Najprościej mówiąc – jest ona najkorzystniejsza dla określonego pacjenta pod kątem leczenia danego schorzenia. Zatem, jaka jest różnica? Politerapia jest kontrolowana na każdym etapie, a połączenia lekowe są celowe i w końcowym efekcie – podnoszą profil bezpieczeństwa w czasie leczenia. W przypadku polipragmazji nie wiemy, jakie interakcje zachodzą, dlaczego czujemy się gorzej czy z czego wynika określony problem.
Polipragmazja to zjawisko, którego każdy z nas musi być świadomy. Dlatego porozmawiajmy szczerze z lekarzem o tym, co przyjmujemy oraz skorzystajmy z przeglądu stosowanych leków. Dzięki temu będziemy wiedzieć, czy aby na pewno wszystkie przyjmowane przez nas leki nas niezbędne do leczenia chorób. Unikajmy także leczenia na własną rękę!
