Półpasiec, to choroba, która występuje jedynie u osób, które przebyły we wcześniejszym etapie życia ospę wietrzną. Należy do chorób zakaźnych, której objawy są w dużej mierze uzależnione od kondycji organizmu osoby chorej. Jeśli tylko zauważy się pierwsze oznaki półpaśca, to konieczna jest wizyta u lekarza, który zaleci odpowiednie postępowanie. Jednak czym dokładnie jest półpasiec i jak go rozpoznać?
Czym jest półpasiec?
Półpasiec to choroba zakaźna, która wywoływana jest przez wirusa VZV, czyli varicella zoster virus. Wywołuje on u ludzi ospę wietrzną, a po przebytej oraz wyleczonej chorobie pozostaje w organizmie w komórkach nerwowych w stanie uśpienia. W sprzyjających dla niego warunkach – takich jak np. osłabienia odporności, może się uaktywnić i wywołać półpaśca. Oznacza to, że ten sam wirus jest w stanie wywołać dwie choroby, jednak warto pamiętać, że osoby, które nie przebyły wcześniej ospy wietrznej nie są narażone na to zakażenie. Choroba rozwija się powoli i początkowo przejawia się podobnie, jak typowe przeziębienie – ból głowy, podwyższona temperatura, ból gardła czy ogólne osłabienie i zmęczenie. Do objawów półpaśca, jakie powinny wywołać niepokój należy swędzenie skóry oraz ostry ból na linii zaatakowanego przez wirusa nerwu. Po kilku dniach pojawiają się już bardziej typowe objawy, takie jak zmiany skórne, wysypka, rumień czy nerwobóle. Jednak nie każdy przechodzi półpaśca tak samo, ponieważ można wyróżnić kilka odmian klinicznych:
- półpasiec krwotoczny – powoduje wylewy do skóry,
- półpasiec oczny – pojawia się w okolicy oczu i może spowodować utratę wzroku,
- półpasiec uszny – występują szumy uszne i pogorszenie słuchu z możliwością powikłań,
- półpasiec rozsiany – zmiany skórne na całym ciele,
- półpasiec zgorzelinowy – powstają zgorzelinowe owrzodzenia.
Jakie są przyczyny półpaśca?
Zmiany oraz choroby skóry, które wywoływane są przez półpaśca często umiejscowione są po jednej stronie tułowia. Ma to związek zarówno z lokalizacją uśpionego w komórkach wirusa, jak i spadkiem odporności, która jest najczęstszą przyczyną wystąpienia wtórnego zakażenia wirusem VZV. To właśnie wtedy wirus może się uaktywnić i wywołać chorobę. Do innych przyczyn, które między innymi wywołują spadek odporności zaliczyć można:
- nowotwory,
- chemioterapię i radioterapię,
- przyjmowanie leków, które przeciwdziałają odrzucaniu przeszczepu,
- długotrwałe stosowanie syntetycznych steroidów nadnerczowych.
Wiele osób jest narażonych na pojawienie się półpaśca i zaliczyć do nich można przede wszystkim osoby szczególnie zestresowane, po pięćdziesiątym roku życia, z osłabionym układem odpornościowych, czy innymi chorobami współistniejącymi. W grupie ryzyka znajdują się także noworodki oraz kobiet w ciąży. Objawem półpaśca można łatwo zapobiec poprawiając swoją odporność lekami oraz preparatami, które dostępne są bez recepty.
Leczenie i powikłania półpaśca
W pierwszej kolejności w celu zdiagnozowania półpaśca należy udać się od lekarza pierwszego kontaktu. To właśnie on przepisuje leki przeciwwirusowe, które zajmą się zwalczaniem objawów oraz przyczyny choroby. W trakcie leczenia podaje się także leki przeciwbólowe, których zadaniem jest zniwelować dokuczliwy ból, który towarzyszy półpaścowi. W ciężkich przypadkach lekarz może zalecić stosowanie kortykosteroidów, które zmniejszają opuchliznę. Samo leczenie półpaśca wymaga odpowiedniej higieny skóry, zmiany opatrunków na skórze, noszenia luźnych ubrań oraz odpoczynku w domu. W zależności od przypadku półpasiec może trwać od 2 do 4 tygodni. W przypadku nieprawidłowo leczonej choroby mogą wystąpić powikłania, do których należą:
- częściowa utrata słuchu lub wzroku,
- neuralgia półpaścowa,
- zapalenie płuc,
- porażenie nerwu twarzowego,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- bakteryjne zakażenia zmian skórnych,
- zapalenie mózgu.
Powikłania po półpaścu są niezwykle groźne, dlatego warto zwrócić uwagę na wszelkie zmiany skórne oraz w razie wystąpienia niepokojących objawów – udać się do lekarza w celu poprawnego zdiagnozowania schorzenia.
Półpasiec pojawia się w wyniku spadku odporności organizmu, dlatego warto zwracać uwagę na jakość oraz styl życia, ponieważ dzięki temu można uniknąć tej choroby skóry. Większość osób po przebytej ospie wietrznej może tylko raz zachorować na półpaśca, ponieważ ponowne jego wystąpienie może wiać się z upośledzeniem odporności lub nowotworem.