Do prawidłowego funkcjonowania i przebiegu licznych procesów w naszym organizmie są niezbędne minerały i witaminy. Pozyskujemy je przede wszystkim z pożywienia, jednak coraz częściej słyszymy o różnego rodzaju suplementach diety. W zależności od zastosowania preparatu, w swoim składzie mają takie związki jak witamina C, magnez czy żelazo. A czym dokładnie są te preparaty, jaka jest przyswajalność witamin oraz na co zwrócić uwagę przy ich wyborze?
Kiedy stosować suplementy diety?
Suplementy diety stanowią środki spożywcze będące skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych lub innych składników wykazujących efekt odżywczy. Na rynku są dostępne m.in. w postaci kapsułek, tabletek, drażetek, saszetek z proszkiem czy ampułek z płynem. Ich celem jest uzupełnienie normalnej diety o brakujące składniki odżywcze, jednak nie stanowią zamiennika pokarmów bogatych w witaminy i minerały.
Wybór suplementów diety w dużej mierze opiera się na:
- stosowanej diecie,
- trybie życia
- wieku i płci,
- predyspozycjach chorobowych.
Regularne zażywanie suplementów diety może wywrzeć korzystny wpływ na nasze zdrowie, jeśli przy konsultacji z lekarzem lub farmaceutą wybierze się odpowiedni preparat. Powinien on charakteryzować się wysoką przyswajalnością danego składnika. A czym ona jest? Wielu z nas znana jest również pod pojęciem biodostępności i stanowi stopień, w jakim dostarczone substancje przekształcają się do formy umożliwiającej im prawidłowe wchłanianie przez organizm.
Dobry suplement a przyswajalność witamin i minerałów
Na rynku mamy dostęp do licznych suplementów diety, które pozwolą nam uzupełnić niedobory niemalże wszystkich witamin i minerałów. Jednak wyróżnia się trzy najczęściej przez nas stosowane preparaty. Jakie?
Witamina C
Witamina C, inaczej kwas L-askorbinowy to związek egzogenny, który musimy dostarczyć do organizmu z pożywieniem. Stosunkowo niedawno na rynku pojawiła się cudowna “witamina C lewoskrętna”, jednak tak naprawdę została ona wymyślona na gruncie niewiedzy i potrzeb marketingu. Kwas L-askorbinowy jest tak naprawdę prawoskrętny, a litera “L” dodawana przy nazwie oznacza konfigurację atomu węgla w łańcuchu bocznym cząsteczki, która jest pochodną glukozy. Oznacza to, że preparaty na rynku zawierają tylko formę prawoskrętną, która jest formą biodostępną. U osób dorosłych w celach profilaktycznych zaleca się dawki 1000-3000 mg dziennie, a w stanach przeziębienia, nawet do 5000 mg. Znajdziemy ja w kilku formach – w tym jako proszek do rozpuszczenia czy tabletka musująca. Pamiętajmy również, że witamina C jest nietrwała w środowisku wodnym oraz szybko ulega rozkładowi w temperaturze 70°C.
Witamina D
Witamina D pozyskiwana jest z dwóch źródeł – synteza w skórze pod wpływem słońca oraz z produktów spożywczych. Odpowiada w dużej mierze za prawidłową pracę układu odpornościowego oraz mocne kości. Wszystkim, niezależnie od płci czy wieku zaleca się suplementowanie witaminy D od października do kwietnia, gdyż wówczas słońca jest niewiele. Istnieje wiele spekulacji na temat tego, ile witaminy D przyjmować, gdyż w wielu państwach są różne progi. Zakłada się, że górna bezpieczna dawka w ciągu doby dla osób dorosłych, kobiet w ciąży lub karmiących piersią oraz dzieci w wieku 11-17 lat wynosi 4000 j.m. Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach, dlatego wybrany przez nas suplement diety powinien być w postaci kapsułki z rozpuszczoną w oleju witaminą. Najlepiej, aby olej był wysokiej jakości. Ponadto warto wybierać suplementy zawierające witaminę D i K, gdyż duet ten wspomaga tkankę kostną.
Żelazo
Żelazo pełni w organizmie wiele ważnych funkcji. Jego niedobór często wynika z niskiej zawartości przyswajalnych form tego pierwiastka w pożywieniu lub z zaburzeniami w procesie wchłaniania. Najczęstszymi skutkami niedoboru żelaza jest niedokrwistość, czyli anemia. Wówczas warto postawić na zdrową dietę i wsparcie ze strony suplementów diety. Odpowiednio skomponowane preparaty zawierają żelazo hemowe, witaminy (C i B12), aminokwasy (np. lizyna, cysteina) oraz laktozę lub fruktozę. Zaleca się, aby tego typu suplementy diety z żelazem popijać sokiem pomarańczowym, który poprzez zawartą witaminę C, dodatkowo zwiększa wchłanianie preparatu.
Czym kierować się wybierając dobre suplementy diety?
W celu dostarczenia do swojego organizmu łatwo przyswajalnych witamin i minerałów często decydujemy się na popularne suplementy. Niestety, w dzisiejszych czasach dobra kampania reklamowa oraz hasło to czynniki odpowiadające za zmniejszenie naszej czujności. Chcąc wybrać najlepszy preparat, należy kierować się przede wszystkim składem. Produkt powinien:
- nie zawierać pestycydów, barwników lub zbędnej chemii,
- posiadać związki w łatwo przyswajalnej przez organizm formie, np. magnez w formie soli organicznej,
- zawierać ograniczoną ilość cukru, sztucznych słodzików czy regulatorów kwasowości,
- być zabezpieczony w jednorazowym opakowaniu,
- posiadać czytelną etykietę, najlepiej w języku polskim.
Przed zakupem sprawdźmy również, czy wybrany produkt posiada atesty oraz certyfikaty (np. GMP). Decydujmy się na zakup suplementu od firmy, która jest rzetelna w produkcji oraz na własną rękę przeprowadza badania laboratoryjne przed dopuszczeniem do sprzedaży. Wówczas mamy gwarancję bezpieczeństwa oraz skuteczności. Nie można również zapomnieć o preparatach, które zawierają ekstrakt roślinny. Na opakowaniu powinien być podany parametr DER oraz informacja na temat standaryzacji. Ostatnią kwestią, którą należy wziąć pod uwagę przy zakupie suplementów diety, jest miejsce. Najlepiej udać się do apteki, gdyż panujące tam warunki zapobiegają przedwczesnemu rozpadowi zawartych w preparacie związków. Wystrzegajmy się produktów dostępnych na bazarach i straganach, a także wcześniej otwartych lub używanych.
Skuteczne suplementy diety są w stanie podnieść poziom mikro- i makroelementów w naszym organizmie. W ten sposób wspomagają prawidłowe zachodzenie wielu procesów. Pamiętajmy jednak, że jedne preparaty nie są równe innym, dlatego warto wiedzieć, na co zwracać uwagę przy ich zakupie.
